Mustafa Kemal ve Trablusgarp
Mustafa Kemal ve Trablusgarp
Savaş Süreci¹
Trablusgarp Savaşı diğer adıyla 1911-1912 Türk-İtalyan Savaşı, 1911-1912 yılları arasında Osmanlı İmparatorluğu ve İtalya Krallığı arasında geçen bir savaştır. Adı, "Trablusgarp Savaşı" olmasına rağmen çarpışmalar Trablusgarp dışında Adriyatik Denizi, Ege Adaları, Çanakkale Boğazı ve Kızıldeniz gibi farklı bölgelerde de sürmüştür. Diğer büyük devletlerin desteği ve Birinci Balkan Savaşı'nın patlak vermesi nedeniyle savaşı kazanan İtalya, Osmanlı Devleti'nin Trablusgarp Vilayeti'ne bağlı Trablusgarp, Fizan ve Sirenayka bölgelerini ele geçirmiştir. Bu bölgeler birleşip gelecekteki Libya devletini oluşturacaklardı.
Mustafa Kemal Paşa 'nın Katılışı ²
Mustafa Kemal’in Trablusgarp’a ilgisi, II. Meşrutiyet’in ilanı günlerine değin uzanır. 24 Temmuz 1908’de II. Meşrutiyet’in ilanından sonra Trablusgarp’ta birtakım huzursuzluklar baş göstermiş, bu durum karşısında İttihatçılar, Mustafa Kemal’i Trablusgarp’taki halk kesimlerini bilinçlendirmek ve bölgedeki huzursuzlukları yatıştırmakla görevlendirmişti. Bu amaçla Mustafa Kemal, 1908 Aralık’ından itibaren iki ay boyunca Trablusgarp’ta çeşitli faaliyetlerde bulunmuştur. Trablusgarp’ta kaldığı bu süre boyunca bölgeyle ilgili edindiği bilgiler, ona sonraki süreçte çok yardımcı olmuştur. Onun Trablusgarp’a yeniden dönüşü, İtalya’nın başlattığı savaş sonrasında gerçekleşmiştir
Trablusgarp ' a Nasıl Gitti?³
Osmanlı donanması ise, yok denilebilecek kadar zayıftı. Bu bakımdan Trablusgarp'a deniz yolundan ulaşmak, hemen hemen, imkânsız gibiydi. Bunu gören devrin genç ve yıldız subayları, Osmanlı Devleti'nin gizli desteğini sağlayarak, birer ikişer, Mısır ve Tunus yoluyla Trablusgarp'a gittiler. Mustafa Kemal Paşa ve Enver Paşa gönüllü olarak gitmiştir fakat kimliklerini saklamışlardır. Mustafa Kemal: Gazeteci Şerif, Enver:Kuyumcu Hamdi Bey olarak gitmişlerdir.
Neden Osmanlı Hükûmeti Tarafından Gönderilmedi?⁴
Osmanlı, gemileri Haliç'te çürütüldüğü için denizden, Mısır İngiliz işgali altında olduğu için karadan yardım gönderemedi. Mustafa Kemal, Enver gibi gönüllü subaylar buraya gittiler.
Savaş Anı ⁵
Mustafa Kemal için Trablusgarp çok önemlidir bir sürü önemi vardır fakat tarih açısından onun katıldığı ilk savaştır. Maalesef ki galip gelemdiler mühimmat eksikliğinden dolayı mağlup oldular.
Mustafa Kemal Neden Gitmek İstedi?⁶
Mustafa Kemal, akademiyi bitirmiş ve asker olmuştur. Fakat Hükûmet tarafından birkaç yerlere sürgün edilmiştir. Bu durum içindeki ateşi daha da güçlendirmiştir. Mustafa Kemal, Hükûmet tarafından her ne kadar çok istediyse de bu mümkün olmamıştır. Gönüllü olarak Derne ve Tobruk ' daki isyanları bastırmak ve halkı İtalyanlara karşı örgütlemek için vazife almıştır.
Netice⁷
İtalyan zaferi Libya ilhak edildi. Uşi Antlaşması imzalandı. I. Balkan Savaşı başladı. Osmanlı, Afrika'daki son toprağını kaybetmiştir.
Kaynakça
¹ https://tr.m.wikipedia.org
²https://ataturkansiklopedisi.gov.tr
³https://eginistiklal.meb.k12.tr
⁴https://eginistiklal.meb.k12.tr
⁶https://tr.m.wikipedia.orgMustafa Kemal ve Trablusgarp
Görseller
¹ https://tr.m.wikipedia.org
² ve ³ https://ataturkansiklopedisi.gov.tr
Dijitalleşmenin Tarih Araştırmalarına Olan Faydaları
Dijitalleşme, tarih araştırmalarına birçok açıdan büyük katkılar sağlar. İşte bu katkılardan bazıları:
1. Kaynaklara Daha Kolay Erişim
Dijital kütüphaneler, arşivler ve veri tabanları sayesinde dünya genelindeki tarihsel belgeler, haritalar, fotoğraflar ve diğer materyaller internet üzerinden kolayca erişilebilir hale gelir.
Örneğin, Osmanlı arşivleri ya da Avrupa’daki ulusal arşivler dijitalleştirilerek araştırmacıların erişimine açılmıştır.
2. Koruma ve Süreklilik
Dijitalleştirme, fiziksel belgelerin yıpranmasını veya yok olmasını önler. Özellikle eski ve hassas el yazmaları, dijital kopyaları sayesinde güvenle saklanabilir.
3. Arama ve Karşılaştırma Kolaylığı
Dijital kaynaklarda kelime veya konu bazlı arama yapılabilir. Bu, araştırmacıların uzun süreler alan manuel taramaları daha hızlı gerçekleştirmesini sağlar.
4. Veri Analizi ve Görselleştirme
Büyük veri analitiği sayesinde tarihsel veriler daha geniş bir bağlamda analiz edilebilir. Örneğin, bir imparatorluğun ekonomik verilerini haritalar, grafikler veya animasyonlarla görselleştirmek mümkündür.
5. Çoklu Disiplinli Araştırmalar
Dijital platformlar sayesinde farklı disiplinlerden gelen tarihçiler aynı verilere erişerek iş birliği yapabilir. Bu, daha kapsamlı ve bütüncül bir tarih yorumu oluşturur.
6. Zaman ve Maliyet Tasarrufu
Fiziksel arşivlere gitmek yerine dijital kaynaklarla çalışmak, hem zaman hem de maddi kaynaklardan tasarruf sağlar.
7. Halkın Katılımı ve Bilinçlenme
Dijitalleşme, tarih bilgisini sadece uzmanlara değil, halka da açar. Sanal müzeler, çevrimiçi sergiler ve eğitim materyalleriyle tarih daha geniş kitlelere ulaşır.
Örnek:
Türkiye’de Cumhuriyet Dönemi gazete arşivlerinin dijitalleştirilmesi, tarihçilerin dönemin sosyal, politik ve ekonomik gelişmelerini incelemelerinde büyük kolaylık sağlamıştır. Aynı şekilde, UNESCO'nun dünya mirası projeleriyle dijitalleşen eserler, uluslararası araştırmaların zenginleşmesine katkı sunar.
Dijitalleşme, tarihçiliği daha dinamik, erişilebilir ve kapsamlı bir disiplin haline getirmiştir. Ancak, kaynakların doğru analiz edilmesi ve manipülasyondan kaçınılması da büyük önem taşır.
Dijitalleşmenin Tarih Araştırmalarına Olan Zararları
Dijitalleşme, tarih araştırmalarında pek çok avantaj sunmasına rağmen, bazı zararlar da doğurabilir. İşte dijitalleşmenin tarih araştırmalarına olası zararları:
1. Kaynakların Sahihliği ve Güvenilirlik Sorunları:
Dijital ortamlarda bulunan tarihî belgelerin doğruluğunu kontrol etmek zor olabilir. Orijinal belgeler dijitalleştirildiğinde yanlış transkripsiyonlar veya çeviriler yapılabilir. Ayrıca, dijital ortamlarda sahte belge üretimi kolaydır, bu da tarihçilerin yanlış yönlendirilmesine yol açabilir.
2. Bilginin Yüzeyselleşmesi:
Dijital kaynaklara hızlı erişim, araştırmacıları derinlemesine analiz yapmaktan alıkoyabilir. Kolay ulaşılabilir bilgiler, bazen araştırmaların yüzeysel kalmasına neden olabilir.
3. Tarihsel Bağlamın Kaybolması:
Fiziksel belgelerin sahip olduğu bağlam (kağıt türü, el yazısı, mühürler, vs.) dijital versiyonlarda kaybolabilir. Bu bağlam, belgelerin doğruluğunu ve tarihî değerini anlamada kritik öneme sahiptir.
4. Teknolojiye Bağımlılık:
Tarih araştırmaları, dijital araçlara aşırı bağımlı hâle gelebilir. Ancak, teknolojinin çökmesi, veri kaybı veya erişim engelleri (örneğin, ücretli arşivler) araştırmaları zorlaştırabilir.
5. Arşivlerin Dönüşümü ve Kayıp Riski:
Fiziksel belgelerin dijital ortama aktarılması sırasında bazı belgeler kaybolabilir veya yanlış arşivlenebilir. Ayrıca, dijital platformların uzun vadeli sürdürülebilirliği her zaman garanti edilemez.
6. Özgün Araştırma Yöntemlerinin Değişmesi:
Dijitalleşme, tarihçilerin fiziksel kütüphanelere ve arşivlere gitmek yerine her şeyi çevrimiçi yapmasına yol açabilir. Bu durum, tarihçilerin olayların mekânsal bağlamını gözlemleme veya orijinal belgelerle etkileşim kurma fırsatını sınırlandırabilir.
7. Telif Hakkı ve Erişim Sorunları:
Dijital arşivlerin çoğu ücretli veya kısıtlı erişimle sunulabilir. Bu, araştırmacıların kaynaklara ulaşmasını zorlaştırabilir ve bilginin eşit dağılımını engelleyebilir.
8. Bilgi Kirliliği ve Aşırı Yük:
İnternette mevcut çok sayıda bilgi, tarihçilerin önemli kaynakları bulmasını zorlaştırabilir. Ayrıca, tarihî kaynaklarla ilgili yanlış bilgiler hızla yayılabilir ve yanıltıcı olabilir.
Dijitalleşmenin bu olumsuzluklarına rağmen, dikkatli bir yöntemle kullanıldığında tarih araştırmalarında büyük faydalar sağlayabileceği de unutulmamalıdır. Önemli olan, dijital araçları destekleyici bir şekilde, eleştirel düşünceyle kullanmaktır.
Kaynakça ve Görseller
ChatGPT
Yağmur K.
Lefa K.
Tesnem A.
Nesibe A.
Özlem D.
Tesnim A.
